رقابت دو شرکت سازنده واکسن کرونا

روز دوشنبه، شرکت «مدرنا» منتشر کرد که واکسن بالقوه این شرکت برای مقابله با ویروس کرونا تا 94.5 درصد کارآمد است. به این ترتیب دومین واکسن مؤثر کرونا نیز تایید شد.

در ماه مارس، با شروع بحران ویروس کرونا در جهان، دونالد ترامپ گروهی از روسای شرکت های دارویی را به کاخ سفید دعوت کرد. در آن جلسه، «استفان بانسل» (Stéphane Bancel)، از شرکت بیوتکنولوژی «مدرنا»، به دولت ایالات متحده گفت که شرکت مستقر وی در «ماساچوست» می‌تواند ظرف تنها چند ماه واکسن آماده کند.

روز دوشنبه، 16 نوامبر، تیم«مدرنا» آنچه که گفته بود را عملی بخشید و اعلام کرد که بر اساس داده‌های آخرین مرحلۀ آزمایش‌ها، واکسنی که برای جلوگیری از ابتلا به کرونا تولید کرده تا 94.5 درصد موثر بوده است.

بدین ترتیب شرکت «مدرنا»  به عنوان دومین شرکت داروسازی آمریکایی که به واکسن کرونا دست یافته است، ارزش سهام را در بازاهای جهانی بالا برد.

پیش از این شرکت داروسازی «فایزر» مستقر در نیویورک با همکاری شرکت آلمانی «بایون‌تک» نیز از موثر بودن ۹۰ درصدی واکسن کرونای خود خبر داده بودند.

تیم سازنده  واکسن مدرنا  توسط «تال زاکس» مدیر ارشد پزشکی «مدرنا»  و رئیس سابق آنکلوژی جهانی در شرکت داروسازی «سانوفی» هدایت می‌شود. «تال زاکس»  درباره موفقیت تیم خود گفت:«این یکی از مهمترین لحظات در زندگی و حرفه من است.»

«ملیسا مور»، مسئول ارشد علمی شرکت بیوتکنولوژی مسئول فناوری mRNA  نیز نقش کلیدی در این موفقیت دارد.  «مور» تمام حرفه خود را صرف تجزیه و تحلیل ساختارهای پروتئینی بر روی ساخت واکسن‌های جدید کرده است.

چه اتفاقی افتاده است؟

نتایج اولیه آزمایشات بالینی مرحله سوم واکسن  کووید-19 از شرکت مستقر در ایالات متحده مدرنا منتشر شده است. این آزمایشات برای ارزیابی میزان ایمنی و موثر بودن واکسن در انسان انجام می شود.

در آزمایش تیم شرکت مدرنا بیش از 30 هزار شرکت کننده در ایالات متحده به دو گروه تقسیم شدند که به یک گروه دو دوز واکسن و به گروه دیگر دارونما داده شد.

بر اساس داده‌ها 95 مورد از افراد شرکت کننده به بیماری کرونا مبتلا شدند که ۹۰ مورد آن‌ها در گروه دارونما بودند و پنج نفر دیگر واکسن شرکت مدرنا را دریافت کردند. بنابراین می‌توان گفت که این واکسن تا ۹۴.۵ درصد در پیشگیری از ابتلا به بیماری کرونا مؤثر است. در این مطالعه ۱۱ مورد از افرادی که به کرونای شدید مبتلا شدند جزو گروه دارونما بودند.

محققان می گویند این واکسن هیچ نگرانی قابل توجهی در زمینه ایمنی ایجاد نکرده است.  از عوارض اصلی آن می‌توان به درد در محل تزریق در دوز اول و سردرد، خستگی و درد در عضلات بعد از تزریق دوز دوم اشاره کرد. محققان خاطرنشان كردند که این عوارض عموماً كوتاه مدت بودند و هیچ مشکل قابل توجهی مشاهده نشده است.

بیشتر بخوانید: انتظار دو ماهه سالخوردگان برای واکسن آنفولانزا در بریتیش کلمبیا

این واکسن چگونه عمل می‌کند؟

واکسن «مدرنا» مانند واکسن شرکت‌های «فایزر» و «بایون‌تک» مبتنی بر ورود مواد ژنتیکی معروف به mRNA به بدن انسان است. این دو نوع واکسن بر اساس مولکولی به نام mRNA عمل می‌کند که شامل دستورالعمل‌های ژنتیکی برای تولید پروتئین داخل سلول‌ها می‌شود. به منظور تولید این نوع واکسن‌ها، محققان نوعی mRNA تولید می‌کنند که سیستم ایمنی بدن افراد را تحریک می‌کند تا به منظور مقابله با ویروس کرونا، آنتی بادی تولید کند.

هر دو واکسن در دو دوز و با فاصله چند هفته تزریق می‌شود.

همانند شرکت‌های «فایزر» و «بایون‌تک»، تیم «مدرنا» نیز  می‌گوید که  آزمایش این واکسن  در میان شرکت‌کنندگان با سنین و قومیت‌های مختلف انجام شده است. این مهم است زیرا مطالعات متعدد نشان داده است که افراد مسن یا برخی قومیت‌های خاص بیشتر در معرض خطر بیماری هستند.

با این حال همانند شرکت‌های «فایزر» و «بایون‌تک»، یافته‌های جدید «مدرنا» نیز هنوز مورد بررسی قرار نگرفته‌اند و جزئیات کامل بیان نشده‌اند. هنوز مشخص نیست که این واکسن از ابتلای افراد به ویروس کرونا و انتقال آن جلوگیری می‌کند یا اینکه فقط از بروز علائم کرونا جلوگیری می کند.

واکسن «مدرنا» چه تفاوتی با واکسن فایزر/بایون‌تک دارد؟

در حالی که هر دو مبتنی بر یک رویکرد هستند، اما تفاوت‌های مهمی نیز وجود دارد.

واکسن فایزر/ بایون‌تک باید در دمای 80- درجه سانتیگراد نگهداری شود که چالش‌های جدی لجستیکی را با خود به همراه می آورد. اما محققان می‌گویند فرمولاسیون واکسن مدرنا برای 30 روز در دمای بین 2 درجه سانتیگراد و 8 درجه سانتیگراد پایدار است. این بدان معناست که می توان این واکسن را در یخچال استاندارد نگهداری کرد و این یک مزیت در زمان انتقال واکسن بین مردم است. حتی این واکسن را می‌توان به مدت 12 ساعت در دمای اتاق نگهداری کرد.

تیم تحقیق می‌گوید، در صورت نیاز به نگهداری طولانی‌تر، این واکسن به مدت شش ماه در دمای 20- درجه سانتیگراد دوام می‌آورد.

زمان توزیع واکسن مدرنا

شرکت «مدرنا» اعلام کرده است که قصد دارد طی هفته‌های آینده از سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) درخواست صدور مجوز استفاده اضطراری از واکسن را کند. این شرکت به احتمال بسیار زیاد تا پایان سال ۲۰۲۰ میلادی، حدود۲۰ میلیون دوز از واکسن خود را در آمریکا عرضه خواهد کرد. تا سال آینده نیز بین ۵۰۰ میلیون تا یک میلیارد دوز از واکسن مدرنا در اختیار افراد در سراسر دنیا قرار خواهد گرفت.

 

خبرکانادا، مرجع اخبار روز سراسر کانادا