۲۵ خرداد سالروز درگذشت حسن کسایی نینواز زندهرود
صدای نی به شهر اصفهان همان قدر خوش می آید که صدای آب جاری زاینده رود
صدای سازی گوش نواز که که ترکیب دل انگیزی را با کوچه پس کوچه های این شهر و مردمانش می سازد. استاد «حسن کسایی» نیز با نوای جادویی سازش، نقطه تلاقی این ترکیب مختص اصفهان بود.
«حسن کسایی» در سال ۱۳۰۷ در اصفهان به متولد شد.پدرش از تاجران به نام شهر بود که اشتیاق فراوانی به موسیقی نیز داشت. بهطوریکه منزل پدری او محفلی برای تجدید دیدار و نیز ساز و آواز استادان به نام موسیقی اصفهان بود.
این رفت و آمد ها سبب شد «حسن کسایی» از کودکی با موسیقی آشنا شود و به مرور زمان، علاقه زیادی خصوصاً به ساز نی پیدا کند. به همین ترتیب، مدتی آواز و گوشه های موسیقی اصیل ایرانی را نزد اساتیدی چون «تاج اصفهانی» آموخت و نواختن ساز نی از سن سیزده سالگی نواختن نی را نزد «مهدی نوایی» از مدرسان به نام این ساز آغاز کرد.
«کسایی» با نوازندگان ساز هایی چون سه تار و تار همنشینی داشت و به همراه نوازندگان این ساز ها، او نیز نی می زد. او علاوه بر تسلط بر نواختن نی، نواختن سه تار را از «ابولحسن صبا» و تار را از «جلیل شهناز» آموخت.
بیشتر بخوانید: بونوئل، تیزبینترین چشم قرن بیستم
آغاز اجرا های حرفه ای
«حسن کسایی» ۲۰ ساله بود که نخستین اجرای تکنوازی نی خود را در دستگاه موسیقی همایون در تئاتر اصفهان به صحنه برد. قطعه معروف «سلام صبحگاهی» را در همین سنین بود که در دستگاه چهارگاه ساخت.
او در سال ۱۳۲۹ برای اولینبار نی را به ارکستر برد و با ارکستر رادیو ارتش اصفهان همکاری خود را شروع کرد. از سال ۱۳۴۶ مهارت نواختن ساز «کسایی» شهرتی جهانی پیدا کرد و یک صفحه دورو در مایههای شور و همایون توسط یک کمپانی فرانسوی ضبط شد و در سال ۱۳۵۴ در نقاط مختلف جهان پخش شد.
«کسایی» در دهه ۱۳۶۰، به کشورهای آلمان، انگلستان، فرانسه و هلند سفر کرد و در چند برنامه رادیویی، به اجرای برنامه پرداخت. در سال ۱۳۶۹، تندیس وی در گالری مفاخر هنری جهان در لندن نصب شد.
ابتکارات کسایی در نواختن ساز نی
«کسایی» تکنیک و پیاده کردن تمام دستگاهها در ساز نی از ابتدا بازسازی کرد. او توانست با تغییر حالت در زبان، در محل استقرار زبان، حالت لب و فرم سر نی، صدایی بسیار شفاف و بدون ناخالصی از نی تولید کند.
این امر سبب شد بسیاری از ارکسترهای ایرانی شروع به استفاده از این ساز کنند.
او حتی قادر بود با لوله کردن یک ورق کاغذ ساده و سوراخ کردن آن، صدایی به شفافیت صدای ساز نی تولید کند.
این استاد بی همتای موسیقی، در ۲۵ خرداد ۱۳۹۱، پس از سپریکردن مدتی بیماری، در زادگاهش درگذشت.
در ادامه داستان ساخت قطعه معروف «سلام صبحگاهی» را می شنوید که استاد «کسایی» این قطعه را در دستگاه «چهارگاه» ساخته است.
روانش سرشار،نوایش ماندگار
خبرکانادا، مرجع اخبار روز سراسر کانادا