روزی برای برابری
۲۰ فوریه، روز جهانی عدالت اجتماعی
«مجمع عمومی سازمان ملل» در سال ۲۰۰۷ بیستم فوریه را بهعنوان «روز جهانی عدالت اجتماعی» معرفی و از کشورهای عضو دعوت کرد که با اختصاص روز عدالت اجتماعی برای ترویج فعالیتهای ملی مطابق با اهداف اجلاس جهانی توسعه اجتماعی گام بردارند و در ریشهکن کردن فقر، ارتقا اشتغال کامل و کار مناسب، برابری جنسیتی و دسترسی به رفاه اجتماعی و عدالت تلاش کنند.
بیست فوریه قرار است انگیزهای باشد تا دولتهای جهان فعالیتهای خود را برای پیشبرد امر عدالت اجتماعی فزونی بخشند. به تشخیص اجلاس عمومی سازمان ملل، تکامل و توسعه کشورهای گوناگون، به عدالت اجتماعی، همبستگی، هماهنگی و برابری میان آنها وابسته است و ارزشهایی چون عدالت اجتماعی و برابری حقوق، ارزشهایی بنیادین به شمار میروند.
دولتهای جهان برای اینکه بتوانند در کشورهای خود به «جامعهای برای همگان» دستیابند، متعهد شدند سازوکارهایی ایجاد کنند که عدالت اجتماعی را چه در محدوده ملی و چه در پهنه جهانی ژرفش بخشد. آنها وعده دادند که ثروت را در کشورهای خود عادلانهتر تقسیم و امکان دسترسی همگان به نعمتهای مادی را فراهم کنند.
عدالت در نگاه «افلاطون» و «ارسطو»
در اندیشه سیاسی یونان باستان، «افلاطون» و «ارسطو» نخستین متفکرانی بودند که خود را بهگونهای منظم با مفهوم عدالت مشغول کردند. به ویژه« ارسطو» در بررسیهای خود، دو مفهوم «عدالت شخصی»، به معنای فضیلتی کامل، و «عدالت در جامعه» را به صورت «عدالت تنظیمی» و «عدالت توزیعی» از یکدیگر تفکیک ساخت. ولی «ارسطو» نیز مانند «افلاطون» عدالت را یکی از فضیلتهای اصلی انسان میشمرد و آن را در حوزه اخلاق جای میداد.
«روز جهانی عدالت اجتماعی» میبایست انگیزهای باشد برای افزایش تلاشهای جامعه بینالمللی، در راستای از بین بردن فقر، ایجاد فرصت شغلی برای همگان، شرایط کار انسانی و دستمزد عادلانه، برقراری عدالت جنسیتی، دستیابی به رفاه اجتماعی و نهایتا آنچه در قاموس سیاسی «عدالت اجتماعی» خوانده میشود.
جامعهای برای همگان
از سوی« اجلاس عمومی» اعلام شد که رشد و توسعه بیشتر، میبایست برابری و عدالت اجتماعی بیشتر را ممکن سازد و یک جامعه عادلانه، «جامعهای برای همگان» است. چنین جامعهای پیش از هر چیز میتواند بر شالوده حقوق بشر و آزادیهای بنیادین سیاسی استوار باشد.
نامگذاری «روز جهانی عدالت اجتماعی» با هدف حمایت از کشورهای جامعه بینالمللی در جهت ریشهکنی فقر، اشتغال همه افراد، کار شایسته، تساوی جنسیتی و دسترسی به رفاه اجتماعی و عدالت برای همه اعلامشده است. «ماری هوتیزه» سخنگوی سابق سازمان ملل میگوید: «مهمترین هدف نامگذاری این روزها آن است که توجه افکار عمومی، سازمانهای غیردولتی و همینطور دولتها به موضوعی جلب شود که احتمالاً در فهرست اولویتهایشان قرار ندارد.» این گفته نشان میدهد که عدالت بهعنوان یک موضوع از اولویتهای کشورها، اقوام و ملل نیست. درحالیکه یکی از اهداف انبیای الهی و تمام مکاتب بشری برقراری عدالت اجتماعی بوده است.
بیشتر بخوانید: اعتراض تورنتوییها به مرگ یک زن بومی
خواست عدالت اجتماعی همواره این پرسش را طرح میکند که حقوق، موقعیتها و نعمات مادی و غیرمادی در یک جامعه چگونه تقسیم میشوند. این خواست ناظر بر منازعاتی است که تعیین میکند هر کس چه چیز و تا چه اندازه باید در اختیار داشته باشد. از آنجا که در هر جامعهای در کنار داراییها طبعا هزینههایی هم وجود دارد، همواره این منازعه نیز وجود دارد که بار این هزینهها را چگونه میتوان عادلانه و به گونهای متناسب و با توجه به میزان درآمدها بر شانههای همگان تقسیم کرد.
خبرکانادا، مرجع اخبار روز سراسر کانادا