مهرگان؛ سالروز اسارت ضحاك
شانزدمين روز مهرماه با يكی از اعياد باستانی ايرانيان يعنی جشن مهرگان مصادف شده است
ابوریحان بیرونی در «التفهیم» گزارش می‌دهد: «مهرگان شانزدهمین روز از ماه مهر و نامش مهر، اندرین روز آفریدون ظفر یافت بر بیورسپ جادو، آنک معروف است به ضحاک و به کوه دماوند بازداشت و روزها که سپس مهرگان است همه جشنند، بر کردار آنچه از پس نوروز بود.»
جشن مهرگان، به هنگام اعتدال پاییزی در «مهر روز» از مهرماه، برابر با شانزدهم مهرماهِ گاهشماری ایرانی (هجری خورشیدی فعلی) برگزار می‌شود.
پیشینه جشن مهرگان به هزاره دوم پیش از میلاد برمی‌گردد و بیش از 4 هزار سال قدمت دارد. در گاهشماری و فرهنگ ایران باستان، جشن مهرگان پس از نوروز دارای اهمیت ویژه‌ای است؛ بدین دلیل که در گاهشماری كهن ایران، سال تنها شامل دو فصل بزرگ می‌شد. جشن‌های نوروز و مهرگان آغاز فصل‌های دوگانه سال را نوید می‌دادند.
در دوران ساسانی این جشن در «مهر روز» یعنی 16 مهر شروع و شش روز به طول می‌انجامید و در روز «رام» 21 مهر ماه به پایان می‌رسید.
مهرگان مناسبتی حماسی و ملی نیز دارد و یادآور فریاد دادخواهی كاوه آهنگر و رهایی و نجات مردم ایران از هزار سال بیدا و ستم حكومت ضحاك ماردوش است.
از نوشته‌های بزرگان اندیشه و ادب فارسی و همچنین بزرگان یونان و رم می‌توان دریافت که مردمان در این روز تا حد امکان با جامه‌های ارغوانی رنگ بر گرد هم می‌آمده‌اند؛ در حالی که هر یک، چند «نبشته شادباش» یا به قول امروزی، کارت تبریک‌های خوشبو شده‌‌ای را در لفافه‌ای پیچیده و برای هدیه به همراه داشته‌اند.
بیشتر بخوانید: سكوت سرشار از ناگفته‌هاست
آنان خوان یا سفره‌ای از پارچه‌ای ارغوانی رنگ گسترانده می‌شد و در آن گل «همیشه شکفته» می‌نهادند و پیرامون آن را با گياهان دیگر مثل گز و هوم و مورد آذین می‌کردند. امروزه نمی‌دانیم که آیا گل همیشه شکفته، نام گلی بخصوص بوده است یا نام عمومیِ گل‌هایی که برای مدت طولانی و گاه تا چندین ماه شکوفا می‌مانند. جام آتش یا شمع، میوه‌های پاییزی و آجیل مخصوص، شیرینی های محلی، نوشیدنی مخصوص و نان درست شده از آرد هفت غله از دیگر جزئیات اضافه شده در سفره بودند.
زرتشتیان در این روز به جشن و پایکوبی پرداخته و به آتشكده‌ها و نیایشگاه‌ها می‌روند.
امروزه نیز این جشن در بین زرتشتیان ایران و به ویژه شهرهای یزد و کرمان و شیراز برگزار می‌گردد که البته ممکن است شکل و شمایل به مرور زمان کمی تغییر یافته باشد.
خبرکانادا، مرجع اخبار روز سراسر کانادا
نظرات بسته شده است.