۲۷ مارس روز جهانی تئاتر

پیش از آن‌که پرده نقره‌ای رنگ سینما به تماشاگران رویایی‌ها را بفروشد که رسیدن به آن ها تقریبا محال  است و یا قبل تر از آن‌که جعبه جادویی تلویزیون آدم‌هایی را در خودش محبوس کند که نمی‌دانیم پشت صحنه‌شان چه می‌گذرد، «تئاتر» در واقعیت زندگی همه آدم‌ها در حال زیستن بود. با آدم‌هایی آن قدر زنده که حتی می‌شد نفسشان را حس کرد که می‌خورد به صورت تماشاگر. هر جا و هر گاه که آدم درمانده می‌شد، شاد می‌شد، راهش را گم می‌کرد، بغضی یا حتی شوقی در جانش رخنه می‌کرد، «نمایش» با او هم نفس بود.

«تئاتر» خیلی قبل تر از آن که به لفظ «تئاتر» شناخته شود، در آیین‌های روزمره آدمیان جاری بود. از اجرای رقص های آیینی انسان‌ها تا مراسم‌های مذهبی و تا تبدیل شدنش به یکی از «هنر های هفتگانه» که در یونان باستان بر این آیین‌ها و نمایش‌ها نام «تئاتر» را گذاشتند و برایش قوانین و مقرراتی وضع کردند.

شروع اولین تئاتر و پدیده‌های بازیگری در ایران را را می‌توان در مراسم و تشریفاتی جستجو کرد که در آن‌ها به ستودن قهرمان‌های افسانه‌ای و ملی و تحقیر دشمن می‌پرداختند. پس از آن اجرای این آیین های نمایشی به مراسم مذهبی هم راه پیدا کرد و تئاتر های ایرانی پیوند عمیقی با وقایع مذهبی چون «واقعه عاشورا» پیدا کردند.

اگر سینما و تلویزیون مانند استعاره‌ای از دنیایی است که آدم‌ها آرزویش را دارند، تئاتر اما آیینه تمام نمای زندگی است که چشم در چشم مخاطب جان می‌گیرد و با هر نفسی که تماشاگر می‌کشد، چون لحظات زندگی که می‌گذرند و بر نمی‌گردند، لحظات اجرای نمایش نیز با زندگی، می‌گذرند و می‌میرند. انگار که آدم به تماشای خود زندگی نشسته است نه تصویری از آن.

روز جهانی تئاتر

از سال ۱۹۶۱ و به پیشنهاد «انستیتو بین‌المللی تئاتر» سالانه «روز جهانی تئاتر» در تاریخ ۲۷ مارس جشن گرفته می‌شود. پیام سالانه این روز هر سال توسط یکی از صاحب نظران و هنرمندان عرصه تئاتر انتخاب می‌شود و به تأثیر و تقابل تئاتر در عرصه بین‌المللی اختصاص دارد.

نخستین پیام روز جهانی تئاتر توسط «ژان کوکتو» نمایشنامه نویس و کارگردان شهیر فرانسوی در سال ۱۹۶۲ میلادی ایراد شد.

پیام روز جهانی تئاتر سال 2021 را که همزمان است با هفتم فروردین 1400 و روز ملی هنرهای نمایشی «هلن میرن» بازیگر سرشناس انگلیسی  نوشته است.

بیشتر بخوانید: قصه از شما، تئاتر از ما

این بازیگر در پیام کوتاه خود برای روز جهانی تئاتر نوشته است:

«روزهای بسیار سختی بر اجرای زنده تئاتر گذشته است و نیز بر هنرمندان، تکنسین‌ها و همه صنعتگرانی که در یک حرفه‌ مملو از تزلزل و بلاتکلیفی با اوضاع دست و پنجه نرم کرده‌اند.

و شاید همین تزلزل همیشگی، آن‌ها را برای زیست در دوران پاندمی با ذکاوت و شجاعت توانمندتر کرد.

در این شرایط جدید، تخیل آن‌ها به راه‌هایی مبتکرانه، سرگرم کننده، موثر و الهام‌بخش ترجمه شد که البته بخش اعظمی از این اتفاق به واسطه اینترنت رخ داد

انسان‌ها از زمانی که در این کره خاکی بودند برای هم داستان تعریف کرده‌اند و تا زمانی که ما اینجا هستیم فرهنگ زیبای تئاتر باقی خواهد ماند.

عطش خلاقانه‌ نویسنده‌ها، طراح‌ها، رقاص‌ها، خواننده‌ها، بازیگرها، موسیقیدان‌ها و کارگردان‌ها هرگز خاموش نخواهد شد و انگیزه‌هایشان در آینده‌ای نزدیک با یک انرژی جدید و فهمی تازه از دنیایی که در آن سهیم هستیم، شکوفا خواهد شد.

بی‌صبرانه در انتظارم!»

خبرکانادا، مرجع اخبار روز سراسر کانادا