آب پاشونک، جشن آغاز تابستان
ایرانیان با این جشن در بلندترین روز سال به استقبال فصل تابستان می روند
ايرانيان باستان براي ايجاد نشاط و شادی‌های گروهي جشن‌های زيادی برپا مي كردند و معمولا شروع هر فصل با يك جشن همراه بود.
«جشن آب پاشونک» درست در آغاز فصل تابستان برگزار می‌شود. زمانی که خورشید در بالاترین موقعیت طلوع خود در افق شرقی قرار می‌گیرد و در جایگاه غروبگاهیش در شمال غربی غروب می‌کند. علت گرامیداشت این جشن آغاز فصل نور و روشنایی، تابستان بود.
این روز برای مردمان ایران باستان که اعتقاد به پدیده‌های کیهانی داشتند اهمیت بسیاری داشته است و آیین‌ها و جشن‌های بسیاری را در به این مناسبت برپا می‌کردند.
درست است که بارزترین دلیل اجرای «آب پاشونک» آمدن فصل تابستان و بلندترین روز سال بوده، اما در مورد علت پدید آمدن این جشن روایت‌های مختلفی وجود دارد.
بعضی معتقدند در زمان پادشاهی «فیروز» پسر یزدگرد اول، به مدت 7 سال در ایران هیچ بارانی نباریده است. بعد از 7 سال و بعد از اولین بارندگی مردم بسیار خوشحال می‌شوند و به نشانه‌ی قدردانی و شکرگذاری از تمام شدن این گرد هم جمع شدند و به روی هم آب پاشیدند.
بر اساس یکی دیگر از روایات تاریخی، یکی از پادشاهان قبل از تاریخ اسلام در حال بازگشت از یک نبرد بود که به قناتی رسید و او و یارانش در کنار آن قنات اتراق کردند، در این حین پادشاه خوابش برد و در خواب دید که یک زنی زیبارو به صورتش آب می‌پاشد.
پادشاه ناگهان از خواب می‌پرد و از روی خوشحالی به همراهانش آب می‌پاشد و از آنجا جشن آب پاشونک شکل می‌گیرد.
بیشتر بخوانید: جشن باستانی خردادگان
مراسم‌های دیگر در آستانه تابستان
طبق منابع مکتوب، «آب پاشونک» تنها جشن آغاز تابستان نبوده است. علاوه بر «جشن آب پاشونک» جشن‌های دیگری هم برگزار می‌شده که سیر ادوار تاریخی به تدریج به دست فراموشی سپرده شده است.
- جشن نیلوفر: ابوریحان بیرونی در کتاب «آثار الباقیه» به جشنی در روز ششم تیرماه اشاره کرده به نام «جشن نیلوفر» که بی ارتباط با شکوفا شدن گل‌های نیلوفر در آغاز تابستان نبوده است.
- جشن «پُرسه»: زرتشیان رسم داشتند که که در روز اول تیرماه با درگذشتگان دیداری تازه کنند و یاد آن‌ها را گرامی بدارند. به نظر می‌رسد این آیین برگرفته از آیین گرامیداشت درگذشتگان در آغاز سال نوی گاهنباری باشد.
با وجود کمرنگ شدن بسیاری از جشن های باستانی ایران، همچنان برگزاری این جشن در بسیاری از نواحی مرکزی ایران با نام «اول تُوِستونی» (اول تابستانی)، همراه با حضور و تجمع مردم، با انجام مراسم آب پاشی و آبریزگان در صحرا برگزار می شود.
خبرکانادا، مرجع اخبار روز سراسر کانادا